Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang triển khai phẫu thuật nội soi điều trị lõm xương ức cho trẻ

Bệnh lõm xương ức (hay lõm ngực bẩm sinh) là tình trạng xương ức và các xương sườn bị biến dạng bất thường và lõm về phía sau. Bệnh thường biểu hiện rõ trong lứa tuổi dậy thì. Không chỉ ảnh hưởng tới tâm lý của trẻ, khiến trẻ thiếu tự tin mà tùy theo mức độ, lõm xương ức có thể ảnh hưởng tới tuần hoàn, hô hấp, khiến trẻ hạn chế vận động thể lực, chậm phát triển thể chất và thậm chí chèn ép tim gây nguy hiểm tới tính mạng của trẻ.

Trường hợp bệnh nhi đầu tiên bị lõm xương ức được phẫu thuật nội soi đặt thanh nâng ngực tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang là cháu Chu Thị P. (10 tuổi, trú tại huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang).

Chị Hoàng Thị H. - Mẹ cháu P. cho biết: “Từ năm con được 7 tuổi là gia đình thấy ngực con bị lõm nhẹ. Mỗi khi con vận động mạnh, chạy nhảy thì con thấy khó thở và đau ngực. Gia đình đưa con đi khám tại 1 cơ sở y tế trong Tỉnh thì được thông báo chưa cần can thiệp gì, có thể theo dõi thêm. Tuy nhiên khi bước vào tuổi dậy thì, cơ thể con bắt đầu phát triển nhanh thì vùng ngực lõm rõ hơn. Lo lắng cho sức khoẻ của con nên tháng trước tôi có đưa con ra Bệnh viện Nhi Trung ương thăm khám, bác sỹ thông báo là con bị bệnh lõm xương ức bẩm sinh và có chỉ định phẫu thuật. Qua thông tin tôi được biết các bác sỹ Bệnh viện Nhi Trung ương cũng hỗ trợ phẫu thuật bệnh lõm xương ức ngay tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang nên gia đình tôi quyết định cho cháu phẫu thuật tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang để tiện chăm sóc con”.

Tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang, bé Chu Thị P. được thăm khám lâm sàng, làm các xét nghiệm cần thiết và chụp cộng hưởng từ lồng ngực. Cùng với kết quả chụp cắt lớp vi tính CT tại Bệnh viện Nhi Trung ương, các bác sỹ Khoa Ngoại đã hội chẩn cùng các Chuyên gia Khoa Ngoại Lồng ngực - Bệnh viện Nhi Trung ương và thống nhất chẩn đoán bé Chu Thị P. bị lõm xương ức bẩm sinh. Thật may là tình trạng lõm xương ức của bệnh nhi ở mức trung bình nên chức năng tim phổi vẫn bình thường và cột sống không bị ảnh hưởng.

Các bác sỹ quyết định thực hiện phương pháp phẫu thuật nội soi đặt thanh nâng xương ức (phẫu thuật Nuss), gây mê nội khí quản cho trẻ và giảm đau trong phẫu thuật, sau phẫu thuật bằng gây tê ngoài màng cứng. So với phương pháp phẫu thuật truyền thống Ravitch phải mổ mở để cắt xương ức và lớp sụn sườn bất thường của 2 bên, để lại vết sẹo lớn gây mất thẩm mỹ và khiến bệnh nhân rất đau đớn thì phẫu thuật Nuss là kỹ thuật xâm lấn tối thiểu, vết mổ mang tính thẩm mỹ hơn, hạn chế chảy máu, giảm đau nên sức khoẻ bệnh nhi phục hồi nhanh hơn sau phẫu thuật; từ đó rút ngắn thời gian điều trị hậu phẫu tại Bệnh viện để đảm bảo sức khoẻ của bé. 

Khi tiến hành phẫu thuât, kíp phẫu thuật chọc Trocar 05mm vào khoang màng phổi và bơm khí vào khoang màng phổi. Dưới hướng dẫn của nội soi đưa dụng cụ vào bóc tách màng phổi và màng tim ra khỏi xương ức, sử dụng chỉ thép để khâu xương ức và kéo xương ức từ vị trí lõm trở về vị trí bình thường. Sau khi kéo xương ức về vị trí bình thường, kíp phẫu thuật đưa thanh nâng ngực bằng hợp kim Titan đã được uốn cong vào lồng ngực (trước tim, sau xương ức). Một camera được đặt vào lồng ngực trong suốt quá trình phẫu thuật, giúp bác sỹ quan sát rõ tim và các mạch máu lớn để không làm tổn thương những cơ quan này. Ngay sau khi đặt thanh nâng ngực, dị dạng vùng ngực bé P. được khắc phục hoàn toàn.

Ca phẫu thuật được thực hiện thành công bởi kíp phẫu thuật gồm các Chuyên gia của Bệnh viện Nhi Trung ương: Tiến sỹ Tô Mạnh Tuân - Trưởng Khoa Ngoại Lồng ngực, Thạc sỹ Vũ Thanh Tú - Khoa Ngoại Lồng ngực; Thạc sỹ Trần Hùng - Khoa Phẫu thuật Gây mê hồi sức, Cử nhân điều dưỡng Nguyễn Thị Lợi - Khoa Phẫu thuật Gây mê hồi sức và Bác sỹ CKI Phạm Đăng Bình - Phó Trưởng Khoa Ngoại (Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang), Bác sỹ CKI Phạm Văn Khôi - Khoa Phẫu thuật Gây mê hồi sức (Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang).

“Ngồi đợi ngoài phòng mổ, gia đình tôi rất lo lắng cho tình trạng của cháu. Chỉ tới khi bác sỹ thông báo ca mổ đã thành công, vùng ngực của con sau khi đặt thanh nâng ngực đã trở lại hình dáng bình thường thì chúng tôi mới thở phào nhẹ nhõm. Sau này con sẽ không còn mặc cảm, tự ti với các bạn đồng trang lứa nữa. Gia đình tôi xin cảm ơn các bác sỹ Bệnh viện Nhi Trung ương và Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang đã rất tận tình thăm khám và phẫu thuật thành công cho cháu. Với sự phát triển của y học, mong rằng những bé bị lõm xương ức như con tôi cũng được chữa trị ngay tại Tỉnh nhà” - Mẹ bé Chu Thị P. vui mừng chia sẻ.

Sau mổ, bé P. được theo dõi sát tại Khoa Phẫu thuật Gây mê hồi sức và vấn đề được đặc biệt lưu tâm sau khi mổ chính là vấn đề giảm đau cho bé. Với phẫu thuật nội soi đặt thanh nâng ngực thì giảm đau góp phần quan trọng vào sự thành công của ca mổ bởi trẻ sẽ cảm thấy rất đau những ngày đầu sau mổ. Nếu giảm đau không tốt, trẻ thấy đau mà không dám thở thì sẽ rất ảnh hưởng tới chức năng hô hấp, có thể suy hô hấp. Tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang, các bác sỹ áp dụng phương pháp giảm đau tối ưu nhất là gây tê ngoài màng cứng ở đốt sống ngực T7 gúp trẻ giảm đau trong vòng 3 ngày đầu sau mổ mà không ảnh hưởng tới hoạt động của cơ hô hấp. Hiện tại, sau 3 ngày được chuyển về điều trị tại Khoa Ngoại, sức khoẻ của bé P. tiến triển tốt và dự kiến có thể xuất viện trong vòng 3 ngày tới.

Để đạt được hiệu quả tốt trong điều trị cũng như nâng cao chất lượng cuộc sống và hoạt động thể lực của bệnh nhi; sau khi xuất viện, các bậc phụ huynh lưu ý nhắc trẻ giữ tư thế ngực thẳng, không được gập người, không được nằm nghiêng hoặc vặn người tránh bị di lệch thanh nâng ngực. Trong vòng 2 năm đầu sau mổ không được vận động mạnh và chơi những môn thể thao đối kháng. Chống chỉ định chụp cộng hưởng từ cho trẻ khi trẻ chưa được rút thanh nâng ngực. Sau khoảng 2 năm kể từ ngày phẫu thuật, xương ức đã ổn định ở tư thế phẳng, trẻ được phẫu thuật rút thanh nâng ngực, kết thúc quá trình điều trị.

Với sự thành công của ca phẫu thuật nội soi điều trị lõm xương ức đầu tiên tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang, Thầy thuốc ưu tú - Bác sỹ CKII Lê Công Tước, Giám đốc Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang gửi lời cảm ơn Ban Lãnh đạo cùng đội ngũ chuyên gia Bệnh viện Nhi Trung ương đã luôn tạo điều kiện thuận lợi trong việc đào tạo, chuyển giao kỹ thuật theo phương thức “cầm tay chỉ việc”, giúp đội ngũ y bác sỹ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang nâng cao trình độ chuyên môn, giảm tỷ lệ chuyển tuyến Trung ương. Giám đốc Lê Công Tước cũng mong rằng Bệnh viện Nhi Trung ương sẽ tiếp tục hỗ trợ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang phát triển những kỹ thuât cao, chuyên sâu trong lĩnh vực Nhi khoa để người dân được thụ hưởng những dịch vụ y tế tốt nhất ngay tại địa phương.