Kiến nghị xem xét chuyển cơ quan thanh tra, điều tra toàn diện chiết khấu SGK

Chiều 14/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiến hành họp giám sát chuyên đề “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông. Trước phiên họp, đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có báo cáo giám sát về chuyên đề này.

Còn nhiều bất cập trong tổ chức sách 

Báo cáo kết quả, Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá, đến nay, sách giáo khoa đã triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới được bảo đảm đầy đủ theo đúng lộ trình quy định. Nội dung sách giáo khoa cơ bản đáp ứng yêu cầu, được đổi mới theo hướng tinh giản, tăng thực hành và vận dụng kiến thức vào thực tiễn.

Bên cạnh đó, báo cáo cũng chỉ rõ việc biên soạn sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 còn nhiều thiếu sót.

Việc triển khai thực hiện chủ trương “xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa” có một số nội dung chưa phù hợp với quan điểm của Đảng, Nhà nước về thực hiện xã hội hóa trong lĩnh vực giáo dục.

Bộ Giáo dục không tổ chức biên soạn được một bộ sách giáo khoa, gây lúng túng cho địa phương, phụ huynh, học sinh trong quá trình lựa chọn sách giáo khoa. Cử tri tại nhiều địa phương đề nghị thực hiện một bộ sách thống nhất trong phạm vi toàn quốc hoặc một địa phương.

Tiến độ biên soạn, thẩm định, in, phát hành tài liệu giáo dục địa phương còn chậm, ảnh hưởng đến chất lượng dạy học. Công tác thực nghiệm sách giáo khoa chưa được coi trọng đúng mức, chưa bảo đảm cả chiều rộng và chiều sâu.

Bên cạnh đó, việc thẩm định đối với một số sách giáo khoa chưa chặt chẽ, dẫn tới chất lượng chưa bảo đảm, còn nhiều lỗi. Cụ thể là sách giáo khoa tiếng Việt lớp 1, khoa học tự nhiên lớp 6 và lịch sử lớp 11

Theo đoàn giám sát, việc lựa chọn nhiều bộ sách giáo khoa tạo ra khó khăn trong khâu đặt hàng, bảo đảm cung ứng sách giáo khoa trước năm học mới. Sự khác biệt về nội dung, cấu trúc trong mỗi bộ sách khó khăn cho việc ra đề thi chung, học sinh chuyển trường phải mua lại sách giáo khoa, khó tiếp cận kiến thức.

Sự cung ứng, phát hành sách giáo khoa còn nhiều bất cập, qua nhiều khâu trung gian. Tình trạng thiếu sách giáo khoa diễn ra ở nhiều nơi, nhất là trước thềm năm học mới. Phụ huynh, học sinh gặp nhiều phiền hà trong việc mua sách giáo khoa theo kênh phát hành tự do qua hệ thống cửa hàng bán lẻ

Chiết khấu lên tới gần 30%

Báo cáo của đoàn giám sát nêu rõ giá sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cao, tăng 2-4 lần giá sách giáo khoa chương trình cũ.

Cụ thể, đối với Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam, các bộ sách giáo khoa lớp 1 mới có giá 179.000-194.000 đồng/bộ, khoảng 19.000 đồng/cuốn. Trong khi đó, bộ sách giáo khoa lớp 1 cũ có giá 54.000 đồng, khoảng 9.000 đồng/cuốn.

Các bộ sách giáo khoa lớp 2 mới có giá 179.000-186.000 đồng/bộ, khoảng 18.000 đồng/cuốn, trong khi bộ cũ có giá 53.000 đồng. 

Bộ sách lớp 3 có giá 177.000 - 183.000 đồng, trong khi bộ hiện hành giá 58.000 đồng.

Bộ sách lớp 7 giá gần 210.000 đồng, cao hơn 80.000 đồng. Sách lớp 10 giá 246.000-301.000 đồng một bộ tùy tổ hợp môn học, cao hơn bộ cũ 80.000 - 140.000 đồng. Các mức này chưa bao gồm sách tiếng Anh.

Liên quan chi phí phát hành sách giáo khoa, theo báo cáo là cao, chưa hợp lý so với các mặt hàng thiết yếu.

Theo đó, mức tối đa phí phát hành (chiết khấu) sách theo chương trình mới cho các đơn vị đầu mối phát hành là các công ty cổ phần sách và thiết bị giáo dục miền, công ty cổ phần đầu tư và phát triển giáo dục miền phục vụ năm học 2020-2021, 2021-2022, cụ thể:

Đối với sách giáo khoa là 29% giá bìa, sách bài tập là 33%, sách giáo viên là 15%. Năm học 2022-2023, đối với sách giáo khoa là 28,5% giá bìa, sách bài tập là 35%, sách giáo viên là 15%.

Từ kết quả này, đoàn giám sát kiến nghị chuyển cơ quan điều tra khi xác định dấu hiệu vi phạm.