Trung Quốc đối mặt tình trạng "dư thừa" xe điện, rối loạn tìm phương án

Tình trạng dư thừa xe điện tại Trung Quốc đang ảnh hưởng rộng lớn tới kinh tế lẫn sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô tại đây.

Tại Trung Quốc, các nhà sản xuất ô tô có khả năng sản xuất khoảng 40 triệu xe mỗi năm, trong khi nhu cầu tiêu thụ nội địa chỉ đạt khoảng 22 triệu xe. Mặc dù có sự chênh lệch lớn này nhưng chính phủ Trung Quốc vẫn không ngừng hỗ trợ ngành công nghiệp ô tô phát triển.

Vấn đề dư thừa công suất gây khó khăn không chỉ cho các nhà sản xuất xe hơi lâu đời mà còn ảnh hưởng tới những công ty mới nổi đang đẩy mạnh các công nghệ mới.

12
 

Các dây chuyền sản xuất dành cho xe động cơ đốt trong vẫn tiếp tục hoạt động mặc dù sản phẩm của chúng ngày càng kém phổ biến.

Trong khi đó, các loại xe năng lượng mới như xe điện (EV) và xe hybrid cắm điện (PHEV) có khả năng cải thiện tình trạng công suất dư thừa này lại đang gặp khó khăn do những bất ổn kinh tế chung.

Theo Wall Street Journal, năm ngoái có 123 thương hiệu cung cấp ít nhất một mẫu xe điện ở Trung Quốc. Thậm chí một số công ty đã phá sản như Zhido vào năm 2019 cũng được các nhà đầu tư hồi sinh.

Điều này đã đẩy các nhà sản xuất xe điện vào cuộc chiến giá cả khốc liệt vì cạnh tranh khách hàng trong một thị trường đa dạng.

13
 

Sự quan tâm mở rộng thị trường của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã khiến cho xuất khẩu ô tô của nước này tăng gấp 5 lần từ năm 2020 đến 2023.

Một phần đáng kể thành công này đến từ thị trường Nga, nơi các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã nhanh chóng chiếm lĩnh sau các biện pháp trừng phạt từ Hoa Kỳ và các đồng minh do xung đột với Ukraine.

Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cũng đang tìm cách đưa xe điện ra thị trường quốc tế, gây ra mối lo ngại cho các đối thủ và chính phủ phương Tây.

Hoa Kỳ đang cân nhắc mở rộng các biện pháp thuế quan để bảo vệ sản xuất trong nước, trong khi Liên minh Châu Âu đang điều tra trợ cấp cho xe điện của Trung Quốc và có thể sẽ áp dụng các biện pháp tương tự.

14
 

Chính sách trợ cấp của chính phủ Trung Quốc cho ngành công nghiệp đang dư thừa công suất được cho là nhằm mục đích củng cố vị thế của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc trên trường quốc tế, đồng thời hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và bảo toàn việc làm trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều thách thức.

Mặc dù chỉ có bốn trong số 123 nhà sản xuất xe điện của Trung Quốc đạt doanh số trên 400.000 xe vào năm 2023 – một con số được cho là cần thiết để hòa vốn – nhưng sự hỗ trợ của chính phủ vẫn cho phép các nhà sản xuất khác tiếp tục hoạt động.

Điều này đã khiến một số quan chức Trung Quốc kêu gọi sự hợp nhất trong ngành công nghiệp ô tô, nhưng tư tưởng mở rộng vẫn chiếm ưu thế trong chính sách của chính phủ.​