Lâm Đồng: Sản xuất nông nghiệp theo mô hình kinh tế tuần hoàn

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng, địa phương này có tiềm năng phát triển nông nghiệp tuần hoàn là rất dồi dào, tuy nhiên để mang lại hiệu quả cao, đòi hỏi cần có nhiều giải pháp để tận dụng khai thác tích cực hơn.

t3a-sau-rieng-da-huoai-20230726204029-1715761998.jpg

Sầu riêng - loại trái cây đang được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc. Ảnh Báo Lâm Đồng

Theo ngành Nông nghiệp Lâm Đồng, sản xuất nông nghiệp theo mô hình kinh tế tuần hoàn ở Lâm Đồng thực tế đã được triển khai từ nhiều năm trên địa bàn. Trong đó có những trang trại tiêu biểu như Trang trại Nguyễn Thanh Hải và Trang trại Hiếu Linh ở huyện Lạc Dương…, đây là những trang trại hoạt động sản xuất nông nghiệp đáp ứng theo chu trình khép kín, chất thải và phế, phụ phẩm của quá trình sản xuất này trở thành đầu vào của quá trình sản xuất tiếp theo thông qua áp dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ sinh học, công nghệ hóa lý. Qua đó khai thác và sử dụng nguồn nguyên liệu này một cách tiết kiệm, hiệu quả, giảm thiểu lãng phí, thất thoát sau thu hoạch, tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng cao và đi đến triệt tiêu chất thải gây ô nhiễm môi trường, bảo vệ hệ sinh thái và sức khỏe con người.

Hay như ở huyện Đơn Dương, vùng rau lớn nhất tỉnh Lâm Đồng từ những năm trước đây, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, trang trại, nông hộ đã chủ động xây dựng và phát triển ổn định những mô hình trồng trọt và chăn nuôi tuần hoàn, kết quả đang mở ra định hướng nhân rộng quy mô, hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường trước mắt cũng như lâu dài.

Theo đó, trang trại Thiên Sinh ở xã Ka Đơn, huyện Đơn Dương thu gom mỗi ngày 500 kg phụ phẩm cây trồng làm thức ăn chăn nuôi bò thịt cao sản, mỗi tháng 50 m3 phân chuồng để chế biến 70% khối lượng phân bón hữu cơ phục vụ canh tác gần 15 ha rau, củ, quả, cỏ…

Ngành Nông nghiệp Lâm Đồng khảo sát cho thấy, sản xuất nông nghiệp theo mô hình kinh tế tuần hoàn trong tỉnh đã được triển khai từ nhiều năm trước đây với các mô hình vườn - ao - chuồng trồng cà phê, cây ăn trái, lúa kết hợp chăn nuôi heo, bò, gà và thả cá; mô hình vườn - chuồng - biogas trồng cỏ, bắp, lúa, chăn nuôi bò sữa, bò thịt xử lý chất thải bằng công trình biogas; mô hình trồng rau, lúa với chăn nuôi gà, vịt, tôm, cá tại một số doanh nghiệp, đơn vị kinh tế tập thể, nông hộ ở vùng nông nghiệp các huyện Cát Tiên, Đạ Tẻh, Lâm Hà, Đam Rông, Lạc Dương, Đơn Dương, Đức Trọng và TP Bảo Lộc… đã sử dụng hợp lý nguồn phụ phẩm nông nghiệp làm phân bón hữu cơ, xử lý an toàn chất thải động vật, năng lượng tái tạo, sản xuất chất đốt phục vụ sinh hoạt từng hộ gia đình.

Đánh giá của ngành Nông nghiệp Lâm Đồng cho biết thêm: Mô hình nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn tại Trang trại Thiên Sinh, xã Ka Đơn, huyện Đơn Dương với đồng cỏ làm thức ăn nuôi bò, chất thải của bò ủ hoai mục làm phân bón hữu cơ để trồng rau, củ, quả. Thêm vào đó phụ phẩm từ quá trình thu hoạch, sơ chế rau, củ, quả sử dụng làm thức ăn cho bò. Tổng diện tích mô hình 12 ha rau, củ, quả các loại, 3 ha trồng cỏ và xây dựng chuồng trại chăn nuôi 38 con bò thịt. Nhờ sản xuất tuần hoàn khép kín, sản phẩm đạt chất lượng tiêu thụ theo hợp đồng tại siêu thị các đô thị lớn như TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Nội, tổng thu nhập trung bình khoảng 3,6 tỷ đồng/năm.

Từ các mô hình đã và đang được triển khai ổn định trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng trong những năm qua cho thấy, phát triển kinh tế tuần hoàn hướng đến mục tiêu lớn nhất là góp phần giải quyết thực trạng ngày càng khan hiếm tài nguyên, qua đó tăng cường bảo vệ môi trường kết hợp ứng phó với biến đổi khí hậu ảnh hưởng trên địa bàn.

Có thể thấy, phát triển nông nghiệp tuần hoàn đang trở thành chiến lược phát triển bền vững, được thực hiện ở nhiều quốc gia trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, trong đó có tỉnh Lâm Đồng. Bởi vậy việc xây dựng và triển khai “Kế hoạch phát triển sản xuất nông nghiệp tuần hoàn thích ứng với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đến năm 2030” nhằm tái cơ cấu, phát triển nông nghiệp toàn diện và bền vững, không chỉ đạt mục tiêu kinh tế, xã hội, môi trường mà còn tăng cường khả năng ứng phó với ảnh hưởng của biến đổi khí hậu toàn cầu…

Tuy nhiên, thống kê của ngành Nông nghiệp Lâm Đồng cho thấy, khối lượng phụ phẩm cây trồng phát sinh trên địa bàn khoảng 1,73 triệu tấn/năm, trong đó sản xuất nông nghiệp tuần hoàn mới xử lý khoảng 75,7%. Cụ thể 90% khối lượng phụ phẩm thu gom tái sử dụng làm thức ăn chăn nuôi gia súc, cày vùi vào đất, làm chất phối trộn đệm lót sinh học, sử dụng giá thể, tủ gốc giữ ẩm cây trồng, ủ phân hữu cơ; còn lại 10% đốt hoặc thải bỏ trực tiếp tại ruộng vườn. Về chăn nuôi gia súc, gia cầm trên địa bàn hàng năm thải ra khoảng 740.000 tấn chất thải rắn. Kết quả khoảng 77,6% khối lượng được tái tạo làm phân bón sản xuất nông nghiệp hoặc làm khí sinh học, thức ăn nuôi trùn quế; còn lại khoảng 22,4% khối lượng chưa được tận dụng.

Thời gian tới, ngành Nông nghiệp Lâm Đồng tập trung nghiên cứu xây dựng và nhân rộng mô hình kinh tế tuần hoàn gắn với phát triển nông nghiệp và bảo vệ rừng; nghiên cứu chuyển giao công nghệ sản xuất vật liệu, chế phẩm xử lý ô nhiễm môi trường từ nguyên liệu địa phương, ứng dụng công nghệ sinh học trong trồng trọt, phòng trừ sâu bệnh, sơ chế, bảo quản, chế biến nông sản theo quy trình khép kín; công nghệ, tái chế, tái sử dụng hiệu quả hơn nữa nguồn tài nguyên phụ phẩm cây trồng và phân chuồng tươi từ chăn nuôi trên địa bàn.