Một nghiên cứu mới được công bố trên Scientific Reports cho thấy cây cacao được trồng bằng hạt dường như đã bắt đầu lan rộng từ Amazon sang các khu vực khác ít nhất 5.000 năm trước thông qua các tuyến đường di cư và buôn bán của con người.
Các tác giả viết trong nghiên cứu: “Con người có lịch sử lâu dài trong việc vận chuyển và buôn bán thực vật, góp phần vào sự tiến hóa của các loài thực vật được thuần hóa”. " Theobroma cacao có nguồn gốc ở vùng Tân nhiệt đới từ Nam Mỹ. Tuy nhiên, người ta biết rất ít về quá trình thuần hóa và sử dụng nó ở những vùng này."
Claire Lanaud và các đồng nghiệp đã xem xét kỹ những tàn tích từ 352 chiếc bình gốm từ 5.900 đến 400 năm trước được tìm thấy ở Ecuador, Colombia, Peru, Mexico, Belize và Panama. Khi kiểm tra DNA cacao cổ đại, họ đã tìm thấy ba chủng. Từ đó, họ có thể nghiên cứu cách thức các chủng được nhân giống và chia sẻ giữa các nền Văn hóa. Và có vẻ như hạt cacao được chia sẻ rộng rãi giữa các nền Văn hóa khác nhau hơn các nhà khoa học nghĩ.
Tất nhiên, sôcôla là một món ăn được tiêu thụ rộng rãi trên toàn thế giới. Và cây cacao được tìm thấy ngày nay vẫn là một trong những cây quan trọng nhất trên thế giới. Tên khoa học của nó, theobroma cacao, thậm chí còn có nghĩa là “thức ăn của các vị thần”.
Tuy nhiên, cây cacao phải đối mặt với một số mối đe dọa, chẳng hạn như bệnh tật và biến đổi khí hậu, nhưng nghiên cứu cho biết rằng việc biết thêm về lịch sử di truyền và sự đa dạng của nó sẽ giúp các nhà khoa học giải quyết những vấn đề này.
Những phát hiện mới cho thấy rằng sau khi được thuần hóa ở Amazon cách đây 5.000 năm, nó đã nhanh chóng lan rộng dọc theo Bờ biển Thái Bình Dương. Trước đây, thông tin chi tiết về sự lan truyền của nó vẫn chưa được biết đến cũng như việc sử dụng nó trong các nền văn hóa khác nhau.
Những phát hiện này cũng cung cấp cái nhìn sâu sắc mới về các chủng thực vật khác nhau và cách chúng đa dạng hóa. Có 11 chủng khác nhau của cây. Trong suốt quá trình nghiên cứu này, các nhà khoa học đã tìm thấy "mức độ đa dạng cao giữa các chủng cổ xưa", điều này cho thấy rằng các quần thể khác nhau đã được lai tạo cùng nhau.
Các tác giả viết : “Chúng tôi quan sát thấy sự pha trộn di truyền mạnh mẽ giữa các quần thể cacao ở xa nhau về mặt địa lý xảy ra ngay từ giữa thế Holocene, ở Nam Mỹ, do con người thúc đẩy, tạo điều kiện cho T. cacao thích nghi với môi trường mới”.
Các tác giả cho biết: “Lịch sử thuần hóa cacao phức tạp này là nền tảng của quần thể cây cacao ngày nay và kiến thức về nó có thể giúp chúng ta quản lý tốt hơn nguồn gen của chúng”.
